مرتضي براري، رئيس سازمان فضايي در برنامه‌ي «تيتر» شبکه‌ي خبر، از چهار گام اساسي توسعهي حوزه‌ي فضايي کشور در سند توسعهي هوافضايي سخن گفت که شوراي عالي انقلاب فرهنگي در سال 1391 مصوب کرده است. وي دراين‌باره در حساب توييتر خود نوشت:
گام اول: تحقيق و پژوهش که با قراردادن ماهواره‌هاي اميد، رصد، نويد و فجر در مدار بيضوي 250 کيلومتر با ماهواره‌بر سفير محقق شد.
گام دوم: تثبت و توسعهي فناوري با تزريق ماهواره با وزن 250 کيلوگرم در مدار دايروي 500 کيلومتر با ماهواره‌بر سيمرغ از سال 1398 تا سال 1400 که با ماهواره پيام آغاز و با ماهواره‌هاي ظفر، پارس و. ادامه خواهد يافت.
گام سوم: دستيابي به مدار‌هاي ارتفاع‌بالا (600 کيلومتري) با ماهواره‌ي رزولوشن بالا با وزن بيش از 500 کيلوگرم در مدار سنکرون با خورشيد با ماهواره‌بر سرير از سال 1400 تا سال 1402 که کار پژوهشي آن‌ها شروع شده است.
گام چهارم: قراردادن ماهواره مخابراتي ملي در مدار ژئو با ماهواره‌بر سروش تا سال 1407
در هر گام، توسعهي پايگاه پرتاب، ماهواره‌بر، ماهواره، ايستگاه کنترل و هدايت ماهواره و دريافت داده و زيرساخت‌هاي آزمايشگاهي ارتقا خواهد يافت. تلاش خواهيم کرد با سرعت اين برنامه پيگيري و محقق شود. تثبيت فناوري مستم پيوستگي و تکرار و هر تجربه‌اي در اين مسير، پلي به سوي موفقيت است.
به‌گفته‌ي براري، اقتصاد فضايي در دهه‌ي گذشته بيش از 139 درصد در تمام حوزه‌ها پيشرفت و 17 تا 23 درصد ارزش‌افزوده ايجاد کرده است.
در سال 1388، وقتي مأموريت ساخت ماهواره‌ي نويد داده شد، در دانشگاه علم و صنعت براي نخستين‌بار کار آزمايش و ساخت ماهواره انجام شد و همه‌ي تجهيزات را در داخل ساختيم که در زنجيره‌ي تأمين، شرکت‌هاي دانش‌بنيان درکنار ما قرار گرفتند.
وي افزود:
تمام تلاش ما مسلط‌شدن بر حوزه‌ي ماهواره است و در حوزه‌ي ماهواره‌هاي سنجشي، دانشگاه علم و صنعت دو ماهواره با قابليت‌هاي مختلف ساخته که ماهواره‌ي ديگري با قابليت سنجش از دور نيز در دست ساخت است. در حوزه‌ي مخابراتي نيز، ناهيد يک و دو شروع شده است و در تلاشيم آن‌ها را در مدار ژئو قرار دهيم.
در همين زمينه، حسين بلندي، رئيس مرکز تحقيقات فضايي دانشگاه علم و صنعت، گفته است:
راهکارها بايد به‌نحوي تعريف شود که در سال 1404 که قرار است به ماهواره زير 10 متر برسيم، با خيزي که اخيرا برداشته شده است و با حمايت‌هاي لازم، اهداف به‌نتيجه برسد. دنيا در صنعت ماهواره سرمايه‌گذاري کرده است؛ بنابراين، بايد براي پرتاب ماهواره‌بر داشته باشيم.
بلندي تصريح کرد:
10 سال است ماهواره‌بر را طراحي کرده‌ايم و باتوجهبه اينکه فناوري فضايي 30 سال طول مي‌کشد، عشق و علاقه‌ي نخبگان جهش عالي موجب شده تا مسير 30 ساله را در 10 سال طي کنيم. يکي از دلايل موفقيت دانشگاه علم و صنعت، شناسايي قابليت‌ها با زنجيره‌ي تأمين بوده است و زيرساخت‌هاي لازم براي ساخت ماهواره، مطابق با استاندارهاي لازم اروپا طي و باتوجهبه شرايط تحريم‌ها، از 86 تجهيز 82 تجهيز در داخل طراحي و ساخته مي‌شود.
از ديدگاه رئيس سازمان فضايي کشور، هزينه‌کردن براي دستيابي به ماهواره‌ي ايراني در مدار زمين باتوجهبه صرفه‌جويي که فناوري ماهواره و اطلاعات آن مي‌تواند براي کشور به‌ارمغان بياورد، گران نيست و هزينه‌ي دوميليون يورويي که براي ساخت ماهواره‌هاي ظفر 1 و 2 اعلام شده است، هزينه‌کرد سه سال فعاليت شبانه‌روزي 80 متخصص است. به بيان ديگر، در مدت سه سال، براي هر ماهواره يک‌ميليون يورو هزينه شده که اين رقم در‌مقايسه‌با بسياري از هزينه‌هاي ديگر کشور ناچيز است. وي ارزش بازار فناوري اطلاعات را 40 هزار ميليارد تومان عنوان کرد و دراين‌زمينه گفت:
کشور براي جلوگيري از وابستگي و افزايش حجم بازار ICT بايد به‌سمت فناوري فضايي حرکت کند. پيش‌بيني مي‌شود در آينده‌ي نزديک، فضاي زيرساخت استراتژيک ارائه خدمات شود و خدماتي مانند ناوبري و موقعيت‌يابي مکاني، تنها با داشتن ماهواره ارائه‌شدني باشد. بر‌اين‌اساس، نياز است با کمترين هزينه، بتوانيم ماهواره‌هاي خودمان را با پرتابگر مطمئن و ارزان ايراني در فضا مستقر کنيم.
امروز 14 بهمن، مصادف با سال‌روز پرتاب ماهواره‌ي اميد، اولين ماهواره‌ي ايراني به فضا و روز فناوري فضايي است. ماهواره‌ي اميد با ماهواره‌بر «سفير اميد» پرتاب شد و در مدار 252 تا 383 کيلومتري زمين قرار گرفت. اميد در هر 24 ساعت، 15 بار (700 بار به‌طورکلي) به دور زمين چرخيده و گزارش‌هاي سنجشي به ايستگاه‌هاي زميني در ايران ارسال کرده است. اين ماهواره درنهايت در ارديبهشت سال 1388 به کار خود پايان داد.
ايران درمجموع 6 ماهواره به فضا پرتاب کرده است که از اين ميان، چهار پرتاب با موفقيت و دو پرتاب با شکست مواجه شدهاند. پرتاب ماهواره «دوستي» ساخت دانشگاه صنعتي شريف و «پيام» ساخت دانشگاه صنعتي اميرکبير با شکست مواجه شدند.
جديدترين ماهواره‌هاي ايران با نام ظفر 1 و 2 که قرار است تا پيش از پايان‌يافتن ايام دهه‌ي فجر به فضا پرتاب مي‌شوند، اکنون در پايگاه فضايي امام‌خميني(ره) در سمنان مستقر شدهاند. محمدجواد آذري‌جهرمي، وزير ارتباطات، صبح امروز با انتشار توييتي اعلام کرد ماهواره‌ي ظفر تا پايان اين هفته به فضا پرتاب خواهد شد:
از شکست نمي‌ترسيم، نااميد هم نمي‌شيم. با دعاي شما و توکل بر خدا، #ماهواره_ظفر تا پايان اين هفته با سيمرغ ايراني عازم مدار 530 کيلومتري زمين ميشه.
اميدوارم موفق بشيم و بتونيم يک فصل جديد از ايران رو بسازيم. ممنون ميشم جوان‌هاتون رو دعا کنيد که موفق بشن pic.twitter.com/Q6m6CJJc6j
— MJ Azari Jahromi (@azarijahromi) February 3, 2020
شايان ذکر است پايگاه فضايي ديگري نيز در چابهار در حال راه‌اندازي است که مکان انتخاب‌شده براي آن، سوالاتي پيش آورده است. براري دليل انتخاب چابهار براي احداث پايگاه پرتاب فضايي را ويژگي‌هاي منحصر‌به‌فرد اين خطه دانست:
ويژگي‌هاي منحصر‌به‌فرد چابهار ازجمله قرارگرفتن در جنوبي‌ترين نقطه‌ي کشور و نزديک‌ترين نقطه‌ي ايران به خط استوا و مجاورت با اقيانوس هند که مي‌تواند کريدور پرتاب‌هاي فضايي امني براي کشورمان به‌وجود آورد، ازجمله دلايلي است که اين منطقه را به نقطه‌اي ايدئال براي پرتاب‌هاي فضايي کشور در آينده تبديل کرده است.
منبع : https://www.zoomit.ir/2020/2/3/344985/iran-satelites/
درباره این سایت